Çoğu zaman karın ultrason çekimlerinde tesadüfen görülen safra kesesi polipleri bazı hastaları ciddi bir şekilde endişelendirmektedir. Bu polipler safra kesesi taşı gibi mi? zararı var mı? kansere dönüşür mü? ne zaman ameliyat olunmalı? gibi bir çok soru işareti hastaların kafasını kurcalar durur.
Bugün bu makalemde bu sorulara hep birlikte yanıtlar aramaya çalışacağız. Şimdiden herkese geçmiş olsun..
Safra kesesi polibi nedir?
Safra kesesi 10 cm’lik armut şeklinde bir organdır. Karnın sağ üst tarafında bulunur ve safra depolamasını üstlenir. Safra kesesinin iç yüzeyinde oluşan et beni şeklindeki oluşumlardır. Poliplerin nedeni bilinmiyor (ideopatik).
Safra kesesi poliplerinin kanser (malign) olma ihtimali vardır, ancak yaklaşık %95’i kanserli değildir (iyi huyludur).
Polipleri büyüklüğü ile kanser olasılığı arasında bir bağlantı vardır:
- Küçük safra kesesi polipleri – çapı 1 cm’den az olan – tipik olarak iyi huyludur ve çoğu durumda tedavi gerekmez.
- Çapı 1 cm’den daha büyük olan safra kesesi polipleri, habis olma veya kötüleşme olasılığını artırır.
- 2 cm’den daha büyük safra kesesi polipleri, habis (kütü huylu, kanserli) olma olasılığının yüksek olduğunu gösterir.
Belirtiler
Aslında safra kesesi polipleri bariz bir şikayete sebep olmazlar. Nadiren hazımsızlık, bulantı, kusma ve sağ üst karın ağrısına neden olabilir. Bu polipler genelde başka hastalıklar için yapılan tetkiklerde (USG, BT, MR) tesadüfen ortaya çıkar.
Tedavisi nasıl yapılır?
Tedavi seçeneği polibin boyutuna bağlıdır.
1 cm’den küçük polipler genelde şikayet yapmaz ve tedavi gerektirmez. Ultrasonla takip edilmesi yeterlidir.
1 cm üstündeki polipler için ameliyat söz konusu olabilir. Bu ameliyatta safra kesesi poliplerle birlikte alınır. Bu ameliyatın adı Kolesistektomidir. Bu ameliyat aynı zamanda safra kesesi taşları için de yapılır (bkz Safra kesesi ameliyatı: Yararları ve Zararları). Ameliyatla alınan safra kesesi patolojik olarak incelenir. Patoloji sonucuna göre ek bir tedavi gereği olup olmadığı belirlenir.
Bazen safra kesesinde çok sayıda polip görülür (polipozis). Bu durumda poliplerin büyüklüğüne bakılmadan ameliyat edilmesi uygundur.
Bazı durumlarda safra kesesinde hem taş hemde polip görünür. Bu gibi durumlarda safra kesesinin ameliyatla alınması doğru bir seçenektir.
Peki ne ameliyatı yapılır?
Safra kesesi ameliyatla alınır (Laparoskopik Kolesistektomi) ve patolojik olarak incelenir. Patoloji sonucuna göre ek bir tedavi gereği olup olmadığı belirlenir.
kanserleşir mi?
Bu polipler büyüyüp 1 cm’i (10mm) geçerse böyle bir risk olabilir. Ama pratikte bu nadir görülen bir durumdur.
poliplerin önemi
Safra kesesi poliplerin en önemli tarafı, taş oluşumuna zemin hazırlamalarıdır. Bu poliplerin üzerine biriken safra tuzları zamanla taş haline gelebilir, ya da bu polipler zaten safra kesesi duvarına yapışmış küçük taşlardır ve zamanla büyüyünce taş oldukları anlaşılır.
takip etmek gerekir mi?
Evet. Düzenli aralıklarla poliplerin sayısı ve çapı takip edilmelidir. Takip esnasında polip boyutlarında veya sayısında ciddi artış görülürse ameliyat yapılabilir. Ayrıca, safra kesesi polipleri safra taşı oluşumuna zemin hazırladıkları veya taşlarla birlikte görüldükleri için yılda bir ultrason yapmakta fayda var.
Evde Yapılacak Uygulamalar
Her ne kadar doğal tedavi yöntemleri tıbbi veya klinik araştırmalar açısından desteklenmese de, birçok insan iyi huylu safra kesesi poliplerinden kurtulmak için doğal kaynaklar arar. Bunlardan bazıları şunlardır:
- ılık su lavmanları
- sıcak su tulumu
- armut suyu içmek veya armut yemek
- aç karnına rafine edilmemiş zeytinyağı içmek
- pancar suyu içmek veya pancar yemek
Bu yöntemlere ek olarak bazı insanlar safra kesesi poliplerinden korunmak için aşağıdaki önerilere dikkat ediyorlar:
- yağda kızartılmış veya yağlı yiyeceklerden kaçınmak
- yüksek kolesterol içeren gıdalardan ve hazır yiyeceklerden kaçınmak
- tam yağlı süt ürünlerinden kaçınılması
- gazlı içeceklerden kaçınmak
- daha fazla meyve ve sebze yemek
- omega-3 yağ asitlerinin alımını artırmak
- zencefil ve zerdeçal alımını artırmak
Evde tedavi veya diyet değişikliği yapmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.