Memede oluşan kitlelere yaklaşım

Memede kitle var diye hemen üzülmeyin ve korkmayın. Bazen üzüntünüz kitleden daha zararlı olabilir. Biraz sakin olun..

Memede kitle durumu çoğu zaman iyi huylu (kanser olmayan) oluşumlara bağlıdır. En sık görülen kist ve fibroadenomdur. Detaylar bu makalede acele etmeyin.

Hastalar bal arısı gibi birçok doktora gider ve farklı görüşler alır. Bir de bu doktor ne diyecek acaba diye meraktan olsa gerek onları karşımda bulurum. Tedirgin, endişeli ve kafası karmakarışık durumda.

Her bayan hayatının bir bölümünde kendisinde veya çevresinde bu durumla karşılaşabilir. Bu gibi cümleler çok duyulur: “memede kist var” veya “memede kitle var” veyahut “meme kirsti çıktı bende“.

İşte en sık görülen ve iyi huylu olan meme topakları:

1. Meme Apsesi
2. Meme Kisti
3. Fibroadenoma
4. Yağ Nekrozu
5. Galaktosel
6. Hematom
7. Sklerozan adenoz

Meme apsesi nedir?

Memede iltihap ve irin olmasıdır. Memede ağrı, sertlik, ateş ve yorgunluk yapabilir.

Meme kisti nedir?

Memede iyi huylu sıvı dolu kese anlamına gelir. 35-50 yaşları arasında sık görülür. Fibrokistik Meme Hastalıkları (FMH) olarak bilinir. Latincesi “Breast cyst” dir. Bir üzüm tanesi kadar küçük ve su dolu bir balon kadar büyük olabilir. Meme kistleri bir veya iki memede bulunabilir. Belirtileri: sınırları düzgün, hareketli şişlik, meme başından berrak sarı akıntı ve memede ağrı. Regl (adet) dönemlerinden önce şikayetler artar ve sonrasında azalır. Meme kistleri olması meme kanseri riskini arttırmaz.

Meme kistlerinin sebebi henüz bilinmiyor. Regl dönemindeki hormon seviyesi rol oynayabilir. Memelerinizin her birinde, papatya yaprakları gibi düzenlenmiş, bez dokusu lobları bulunur. Meme kistleri, göğüslerdeki bezlerin içinde sıvı birikmesi sonucu gelişir. Kistleri boyutlarına göre miko ve makro kist olarak adlandırılır.

Mikrokistler, çok küçüktür ve elle hissedilmez. Mamografi veya ultrason gibi görüntüleme testleri sırasında görülebilir. Makrokistler, elle hissedilebilir (bkz. Kendi kendine meme muayenesi).

Şikayet yapmadığı sürece tedavi gerekmez. Tedavide, kist sıvısı boşaltılır (kist ponksiyonu, aspirasyonu). Boyut olarak büyük (>2.5cm) veya şikayetlere yol açan kistler küçük cerrahi müdahale ile alınabilir. Lokal anestezi altında gerçekleştirilecek işlemin adı Meme Biyopsisi‘dir. Bu işlem basit, kısa (10-20dk) ve riski çok düşük günübirlik yapılabilecek bir cerrahi girişimdir. İşlem esnasında çıkartılan kistler histopatolojik incelemeye gönderilir. Sonuçlar genelde 3-10 gün arasında belli olur.

Fibroadenoma nedir?

Fibroadenomlar, memenin en çok görülen iyi huylu tümörleridir. Fibroma ve adenoma kelimelerinden oluşur. Her ikisi de iyi huylu ve temiz oluşumdur.

Fibroadenom ağrı yapar mı?

Hayır genelde ağrı yapmaz ve tesadüfen ele gelebilir. Çok büyük boyutlara vardığında çevre dokulara uyguladığı baskıdan dolayı ağrıya neden olabilir.

Fibroadenom genelde yuvarlak, nohut veya bezelye tanesi gibi, elle dokunulduğunda ise sınırları ve dış duvarı düzgün, hareketli meme kitlesidir.

18-42 yaşlar arasında görülür. Her 10 bayandan 7’sinde görülür. Bazen fark edilir bazende çok küçük ve belirtisiz olduklarında fark edilmez ve tesadüfen kontrol esnasında bulunur. Muayenede tespit edilen kitleler için önce ultrason sonrada biyopsi gerekir. Neden mi? Çünkü fibroadenom hastalığı bir patolojik terimdir. Tanı muayene ve ultrasonla konulamaz. Kesin tanı için biyopsi ve patoloji şarttır. Çapı 20mm (yani 2cm) üstünde ise biyopsi alınmalıdır. 20mm altındaki Meme kitlesi 3 ay aralıkla takip edilir. Anlamlı büyüme (>3mm) tespit edilirse biyopsi alınır. İlk 3 ayda büyüme olmazsa 6 ay arayla tekrar kontrol edilir. Yine anlamlı büyüme görülmezse artık yılda bir sefer kontrol edilmesi yeterli olacaktır.

40 yaşın altındaki bayanlarda ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) veya tru-cut tabancası ile biyopsi alınır. 40 yaşın üstündeki bayanlarda açık biyopsi tercih edilir. Benim tercihim her zaman açık biyopsiden yanadır bunun nedeni de iğne veya tru-cut ile alınan biyopsilerin yanılma payının yüksek olmasıdır.

Bir elmanın içerisine enjetör batırıp çıkardığınızda enjektörün içerisinde elmanın kalıntıları kalır. İşte iğne biyopsisinde de patoloji bu kalıntılardan yola çıkarak biyopsiyi inceler ve elma hakkında bilgi verir. Ama bu bilgiler sadece iğenin geçtiği kısımlardan ibarettir.

Ben elmanın tamamını (yani fibroadenomun tamamı) çıkarıp patoloğa göndermekten yanayım. Patolog bu durumda elmanın kabuğu, içi, çekirdeği, sapı, şekli, çapı ve aklınıza gelebilecek her özelliği hakkında detaylı ve kesin bilgi verebilir.

Fibroadenomların önemi nedir?

Fibroadenom ile meme kanseri arasında doğrudan bir bağlantı yoktur. Aslında fibroadenomların tedavisinden ziyade tanısı önemlidir ve kesin konulmalıdır. Çünkü kesin tanı konulmadan meme kanseri ile karıştırılmasının olasılığı çok yüksektir. Kesin tanı için de biyopsi ve patoloji şarttır.

Yağ nekrozu nedir?

Travma sonucu memede oluşan ağrısız ve yuvarlak sertliktir. Çok büyük memeli kadınlarda daha sık görülür. Şikayet yapmıyorsa takip edilebilir. Şikayet yapanlar biyopsi ile alınır.

Galaktosel nedir?

Süt kanallarının tıkanmasına bağlı süt birikmesidir.

Hematom nedir?

Memede oluşan kan pıhtısıdır. Travma veya ameliyatından sonra görülebilir.

Sklerozan adenoz nedir?

Sklerozan adenoz, memenin lobüllerinde fazla doku büyümesidir. Meme ağrısı ve sertlik yapar. Mamografi üzerinde kalsifikasyon olarak ortaya çıkabilir ve topaklar yapabilir. Genellikle kanseri dışlamak için bir biyopsi gerekir. Biyopsi gerekebilir.

S.S.S. – Sıkça Sorulan Sorular

Bu makale aşağıdaki gazete sitelerinde yayınlandı:

Haber Türk – Bu hastalık kadınların kabusu

Milliyet – Bu Hastalık Kadınların Kabusu

Erzurum Haber – Kadınların kabusu, Fibroadenom!

PUDRA – Fibroadenom Hastalığı nedir?