Meckel divertikülü, vitellointestinal kanalın kalıcı bir kalıntısıdır ve insanların yaklaşık yüzde 2’sinde mevcuttur. İnce barsağın son kısmında (İleumun antimezenterik tarafında) bulunur. Genellikle ileoçekal kapaktan 60 cm uzaklıkta ve klasik olarak 5 cm uzunluğundadır. Meckel divertikülü tüm üç kat bağırsak duvarı ve kendi kan kaynağı var.
Bu nedenle tıkanma ve iltihaplanmaya karşı savunmasızdır. Apandisit şüphesi nedeniyle ameliyat sırasında normal bir apandis bulunduğunda, Meckel özellikle serbest sıvı veya iltihap varsa, aranmalıdır
Meckel divertikülünün özellikleri
- Vitellointestinal kanal kalıntısı
- Hastaların yüzde 2’sinde 2 inç (5 cm uzunluğunda) oluşur,
- İleoçekal kapaktan 2 fit (60 cm),
- içerisinde %20 heterotopik epitel bulunur
- şüpheli apandisit ameliyatlarında, apandis normal bulunduğunda Meckel aranmalıdır
- Ameliyat sırasında tesadüfen bir Meckel bulunursa, bırakılabilir, ağzı geniş olması ve kalınlaşmaması şartıyla
- ektopik mide mukozası içerdiği takdirde gastrointestinal kanama kaynağı olabilir
Vakaların yaklaşık yüzde 20’sinde, Meckel divertikülü mide mukozası, kolonik heterotopik epitel içerir, veya pankreas dokusu. Meckel klinik olarak aşağıdaki şekillerde ortaya çıkabilir:
- Kanama. Mide mukozası varsa peptik ülser olarak ağrısız bordo rektal kanama şeklinde ortaya çıkabilir ve mevcut olabilir veya melaena. Mide, duodenum ve kolon temizlenirse endoskopi, teknetyum-99m ile radyoizotop taraması Meckeli gösterebilir.
- Divertikülit. Meckel divertiküliti apandisite benzer, ancak perforasyon meydana gelirse perfore duodenal ülsere benzeyebilir.
- İntususepsiyon. Meckel, ileoileal veya ileokolik intussusepsiyon.
- Kronik ülser. Ağrı göbek çevresinde hissedilir. divertikül bölgesi orta bağırsak kökenlidir.
- Bağırsak tıkanıklığı. Divertikülün tepesi ve göbek deliği arasında bir bant (ayrıca vitellointestinal kanal) doğrudan veya volvulus şeklinde tıkanıklık yapabilir.
- Perforasyon.
Meckel’in büyük çoğunluğu belirtisizdir (asemptomatik). Karın ameliyatı sırasında Meckel bulunduğunda, ağzı geniş ve kalınlaşmamış olması koşuluyla güvenle yalnız bırakılabilir. Ne zaman şüphe var, rezeke edilebilir. Meckel divertikülü kasık (inguinal herni) veya kasıkaltı (femoral herni) fıtıkların içinde bulunabilir (Littre fıtığı).
Meckel divertikülektomi
Geniş tabanlı bir Meckel divertikülü kesilmemelidir çünkü darlık ve geride heterotopik epitel bırakma riski vardır. Divertikülü rezeke ederek basitçe eksize etmek daha güvenlidir. Geniş tabanlı divertiküllerde segmenter bağırsak rezeksiyonu ve ardından bir anastomoz yapmak daha güvenlidir.