Barrett özofagusunda, yemek borusunu kaplayan normal doku, bağırsak astarını andıran dokuya dönüşür. Bu durum gastroözofageal reflü hastalığının (GÖRH) ciddi bir komplikasyonudur. Kronik GÖRH belirtileri olan kişilerin yaklaşık %10’unda Barrett gelişir.
Barrett’s özofagusunun spesifik bir belirtisi yoktur, buna rağmen Barrett özofagusu olan hastalarda GÖRH (GERD) ile ilişkili semptomlar görülebilir. Bununla birlikte, yemek borusunun ciddi, potansiyel olarak ölümcül bir kanseri olan özofagus adenokarsinomu (Özofagus CA) gelişme riskini arttırır.
Her ne kadar Barrett özofagusu olanlarda bu kanser riski daha yüksek olsa da, Barrett özofagusu nadiren kansere dönüşür. Barrett özofaguslu kişilerin %1’inden daha azında bu özel kanser gelişir. Yine de, eğer Barrett özofagusu tanısı konduysa, yemek borunuzun rutin muayenesi yapılması önemlidir. Rutin muayene ile doktorunuz, kanser öncesi ve kanser hücrelerini erken, yayılmadan önce ve hastalığın tedavisi daha kolay olduğunda keşfedebilir.
GÖRH ve Barrett Özofagusu ilişkisi
GÖRH olan kişilerde mide ekşimesi, boğazın arkasında ekşime, yanma hissi, kronik öksürük, larenjit ve bulantı gibi semptomlar görülebilir. (bkz: Les Gevşekliği ve GÖRH)
Yiyecekleri veya sıvıları yuttuğunuz zaman, otomatik olarak boğazınızdan midenize akan içi boş, kaslı bir tüp olan özofagustan geçer. Özofagusun alt ucundaki bir kas halkası (özofagus sfinkteri, LES, AÖS), mide içeriğinin özofagusa geri dönmesini engeller.
Mide, yiyecekleri sindirmek için asit üretir, ancak ürettiği asitten de korunur. GÖRH durumunda ise mide içerikleri yemek borusuna geri doğru akar. Bu reflü olarak bilinir.
Aslında asit reflüsü olan çoğu kişide Barrett özofagusu gelişmez.
Fakat sık asit reflüsü olan hastalarda, yemek borusundaki normal hücreler en sonunda, Barrett yemek borusu haline gelmek için bağırsaktaki hücrelere benzeyen hücreler ile yer değiştirebilir.
GÖRH her zaman Barrett Özofagusuna neden olur mu?
Hayır. GÖRH’lu her hastada Barrett özofagusu GELİŞMEZ. Aynı zamanda, Barrett özofagusu olan her hastada da GÖRH olduğu söylenemez. Fakat uzun vadeli GÖRH, birincil risk faktörüdür.
Herkeste Barrett özofagusu gelişebilir, ancak uzun süreli GÖRH olan beyaz tenli erkeklerde gelişme olasılığı diğerlerinden daha yüksektir. Diğer risk faktörleri arasında genç yaşta GÖRH’ün başlaması ve mevcut veya geçmiş sigara içme öyküsü vardır.
Barrett Özofagusu Nasıl Teşhis Edilir?
Barrett özofagusu ile ilişkili özel bulgular bulunmadığından, sadece bir üst sindirim endoskopisi ve biyopsi ile teşhis edilebilir.
Amerikan Gastroenteroloji Derneği (AGA) rehberleri, Barrett özofagusu için birden fazla risk faktörü olan kişilerin taranmasını tavsiye eder. Peki bu RİSK FAKTÖRLERİ nelerdir:
- 50 yaş üstü
- erkek cinsiyet
- beyaz ırk
- hiatal herni (mide Fıtığı)
- uzun süre devam eden GÖRH
- Obezite
Endoskopi’nin nasıl yapılacağı hakkında detaylı bilgi için daha önce yazmış olduğum makaleye göz atabilirsiniz: Bayıltarak Endoskopi nasıl yapılır ?
Endoskop yerleştirildikten sonra, doktor yemek borusunun iç yüzeyini görsel olarak inceleyebilir. Barrett özofagusu, eğer varsa, kamerada görülebilir, ancak kesin tanı biyopsi gerektirir. Doktor, teşhisi doğrulamak için laboratuvarda mikroskop altında incelenecek küçük bir doku örneğini çıkaracaktır. Örnek ayrıca kanser öncesi hücrelerin veya kanserin varlığı açısından da incelenecektir.
Biyopsi Barrett’s özofagusunun varlığını onaylarsa, doktorunuz muhtemelen kanser gelişiminin erken belirtileri için daha fazla doku incelemesi için bir takip endoskopisi ve biyopsi önerecektir.
Barrett özofagusunuz varsa, ancak kanser veya kanser öncesi hücreler bulunmuyorsa, doktor hala büyük olasılıkla periyodik olarak tekrarlanan endoskopi yaptırmanızı önerecektir. Bu bir önlemdir, çünkü Barrett özofagus tanısından yıllar sonra Barrett dokusunda kanser gelişebilir. Biyopside prekanseröz hücreler varsa, doktorunuz tedavi ve gözetim seçeneklerini sizinle görüşecektir.
Barrett Özofagusu Tedavi Edilebilir mi?
Tedavinin en önemli hedeflerinden biri, asit reflünü tedavi ederek ve kontrol altına alarak Barrett özofagus gelişimini önlemek veya yavaşlatmaktır. Bu yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlarla yapılır.
Yaşam tarzı değişiklikleri
Yaşam tarzı değişiklikleri, aşağıdaki gibi adımları atmayı içerir:
- Diyetinizde değişiklikler yapın. Yağlı yiyecekler, çikolata, kafein, baharatlı yiyecekler ve nane, reflüleri artırabilir.
- Alkol, kafeinli içecekler ve tütünden kaçının.
- Kilo vermek. Fazla kilolu olmak reflü riskini arttırır.
- Yatağın başı yükseltilmiş şekilde uyuyun. Başınız yukarı kaldırarak yatmak (15-20cm), midenizdeki asidin yemek borusuna akmasını önlemeye yardımcı olabilir.
- Yedikten sonra 3 saat yatmayın.
- Bütün ilaçları bol su ile alın.
İlaçlar
Doktorunuz ayrıca yardımcı olmak için ilaçlar yazabilir. Bu ilaçlar şunları içerebilir:
- Mide asidi üretimini azaltan proton pompası inhibitörleri
- Mide asidini nötralize etmek için antasitler
- Mide asidi salınımını azaltan H2 blokerleri
- Teşvik ajanları – gıdanın mideden bağırsaklara geçişini hızlandıran ilaçlar (sindirimi kolaylaştıran ilaçlar)
Barrett Özofagusuna yönelik Özel Seçenekler
Anormal dokuya odaklanmak için özel olarak araştırılmış cerrahi yöntemler dahil çeşitli tedaviler vardır. Bunlar:
- Radyofrekans ablasyonu (RFA), altındaki sağlıklı hücreleri korurken, anormal hücreleri tahrip etmek için yemek borusuna yerleştirilmiş bir endoskoptan geçen radyo dalgalarını kullanır.
- Fotodinamik terapi (PDT), normal dokuya zarar vermeden astardaki anormal hücreleri öldürmek için endoskoptan bir lazer kullanır. İşlemden önce hasta, hücrelerin ışığa duyarlı hale gelmesine neden olan Photofrin olarak bilinen bir ilaç alır.
- Endoskopik sprey kriyoterapi, anormal hücreleri dondurmak için endoskoptan soğuk azot veya karbondioksit gazı uygulanır.
- Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR), endoskop aracılığı ile anormal doku yemek borusundan kesilerek alınır. Amaç, astarda bulunan kanser öncesi ya da kanser hücrelerini uzaklaştırmaktır. Kanser hücreleri varsa, kanserin özofagus duvarlarına daha derine gitmediğinden emin olmak için önce bir ultrason yapılır.
- Yemek borusunun çoğunu çıkarmak için yapılan ameliyat, ağır prekanser (displazi) veya kanser teşhisi konulan durumlarda bir seçenektir. Teşhis sonrasında ameliyat ne kadar erken yapılırsa, tedavi şansı o kadar iyi olur.
Akılda tutulması gereken birkaç gerçek var:
- GÖRH yetişkinler arasında yaygındır.
- GÖRH’lü kişilerin yalnızca küçük bir yüzdesi (her 10 kişiden birinden daha az) Barrett özofagusu gelişir.
- Her yıl Barrett özofagusu olanların %1’inden azı yemek borusu kanseri gelişmeye devam ediyor.
Barrett özofagusu tanısı çok kötü bir durum değildir (majör alarm nedeni değildir). Ancak Barrett özofagusu az sayıda insanda kanser öncesi değişikliklere neden olabilir ve kanser için risk artışı yol açar. Bu nedenle tanı konulduğunda doktorunuzla sıkı bir iletişim halinde olmanızı öneririz.
